2025-yilning birinchi yarmida O‘zbekiston iqtisodiyoti va ijtimoiy sohasiga 273,4 trillion so‘m ($21,2 mlrd) asosiy kapitalga investitsiya kiritildi, bu 2024-yilning shu davriga nisbatan 5,5 foizga ko‘pdir. O‘sishning asosiy drayverlari markazlashtirilmagan investitsiyalar, ayniqsa to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar bo‘ldi, qayta ishlash sanoati esa investitsiyalar uchun ustun soha bo‘lib qoldi.

Investitsiyalarning umumiy dinamikasi

2025-yilning yanvar-iyun oylarida O‘zbekiston Respublikasi iqtisodiyoti va ijtimoiy sohasini rivojlantirish uchun 273,4 trillion so‘m asosiy kapitalga investitsiyalar o‘zlashtirildi. 2024-yilning mos davriga nisbatan o‘sish sur’ati 105,5 foizni tashkil etdi. Mutlaq qiymatda bu o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 29,8 trillion so‘mga ko‘pdir.

So‘nggi besh yillik dinamika tahlili investitsiyalar hajmining sezilarli darajada — 2021-yildan buyon qariyb 2,7 barobarga oshganini ko‘rsatadi. O‘sish sur’atlarining eng katta sakrashi 2024-yilda kuzatilib, 145,0 foizga yetdi.

Asosiy kapitalga investitsiyalar hajmi va o‘sish sur’atlarining dinamikasi (2021-2025 yillar):

• 2021: Hajmi – 99,8 trln so‘m; o‘sish sur’ati – 102,5%.

• 2022: Hajmi – 118,7 trln so‘m; o‘sish sur’ati – 106,6%.

• 2023: Hajmi – 154,2 trln so‘m; o‘sish sur’ati – 119,7%.

• 2024: Hajmi – 243,6 trln so‘m; o‘sish sur’ati – 145,0%.

• 2025 (yanvar-iyun): Hajmi – 273,4 trln so‘m; o‘sish sur’ati – 105,5%.

Moliyalashtirish manbalari bo‘yicha investitsiyalar tarkibi

Investitsiyalar tarkibida markazlashtirilmagan manbalar ulushi o‘sishda davom etmoqda va 2025-yil yanvar-iyun oylarida umumiy hajmning 90,3 foiziga yetdi. Shunga ko‘ra, markazlashtirilgan investitsiyalar ulushi 9,7 foizni tashkil etdi.

Markazlashtirilmagan investitsiyalar: Markazlashtirilmagan investitsiyalarning umumiy hajmi 247,0 trillion so‘mni tashkil etib, 6,6 foizga o‘sdi.

• To‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar va kreditlar: 179,0 trln so‘m. Shundan to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar 109,8 trillion so‘mni tashkil etib, 132,2 foizlik sezilarli o‘sishni namoyish etdi.

• Korxonalar mablag‘lari: 44,0 trln so‘m (107,9% o‘sish).

• Aholi mablag‘lari: 17,3 trln so‘m (115,3% o‘sish).

• Tijorat banklari kreditlari va boshqa qarz mablag‘lari: 6,6 trln so‘m (123,4% o‘sish).

Markazlashtirilgan investitsiyalar: Markazlashtirilgan investitsiyalar hajmi 26,5 trillion so‘mni tashkil etdi, bu 2024-yilning shu davriga nisbatan 3,7 foizga kam (o‘sish sur’ati 96,3%).

• O‘zbekiston Respublikasi kafolati ostidagi xorijiy kreditlar: 16,3 trln so‘m.

• Byudjet mablag‘lari: 9,5 trln so‘m.

• Tiklanish va taraqqiyot jamg‘armasi mablag‘lari: 0,7 trln so‘m.

Xorijiy investitsiyalar va kreditlar

2025-yil yanvar-iyun oylarida xorijiy investitsiyalar va kreditlar hisobidan asosiy kapitalga 195,3 trillion so‘m (15,1 mlrd AQSH dollari ekvivalenti) yo‘naltirildi.

Asosiy kapitaldagi xorijiy investitsiyalar tarkibi quyidagicha:

• To‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar: 109 836,3 mlrd so‘m.

• Boshqa kafolatlanmagan investitsiyalar va kreditlar: 69 211,1 mlrd so‘m.

• O‘zbekiston Respublikasi kafolati ostidagi xorijiy kreditlar: 16 260,8 mlrd so‘m.

Sohalar bo‘yicha xorijiy investitsiyalar va kreditlar quyidagicha taqsimlandi:

• Qayta ishlash sanoati: 32,0%.

• Elektr va gaz ta’minoti: 18,5%.

• Tog‘-kon sanoati: 13,1%.

• Qishloq xo‘jaligi: 8,6%.

• Qurilish: 5,7%.

Investitsiyalarning tarmoqlar bo‘yicha tarkibi

Qayta ishlash sanoati o‘zlashtirilgan investitsiyalar hajmi bo‘yicha yetakchi o‘rinni saqlab qolmoqda. Ushbu sohaga 74,3 trillion so‘m mablag‘ yo‘naltirildi, bu umumiy hajmning 27,2 foizini tashkil etadi.

Shuningdek, quyidagi sohalarga ham salmoqli investitsiyalar yo‘naltirildi:

• Elektr, gaz va bug‘ ta’minoti: 38,4 trln so‘m (umumiy hajmning 14,0%).

• Tog‘-kon sanoati: 29,6 trln so‘m (umumiy hajmning 10,8%).

• Qishloq, o‘rmon va baliqchilik xo‘jaligi: 24,3 trln so‘m (umumiy hajmning 8,9%).

• Qurilish: 20,2 trln so‘m (umumiy hajmning 7,4%).

• Uy-joy qurilishiga investitsiyalar: 21,7 trln so‘m.

Ijtimoiy soha obyektlarini ishga tushirish

Hisobot davrida ijtimoiy infratuzilma obyektlarini ishga tushirishda ijobiy dinamika kuzatildi.

• Uy-joy: 7 183,2 ming kvadrat metr uy-joy foydalanishga topshirildi, bu 2024-yil yanvar-iyun oylariga nisbatan 7,8 foizga ko‘p. Shundan 4 727,6 ming kvadrat metri qishloq joylariga to‘g‘ri keladi.

• Suv ta’minoti tarmoqlari: 124,9 km suv ta’minoti tarmog‘i ishga tushirildi. Shundan 89,9 km (72,0%) qishloq joylarida qurilgan.

• Gaz quvurlari: 4,4 km gaz tarmog‘i ishga tushirildi, jumladan, 1,2 km qishloq joylarida.

Manba: UZSTAT