O’zbekiston Respublikasi Milliy statistika qo’mitasi ma’lumotlariga ko’ra O’zbekiston Respublikasi 2025-yilning birinchi choragida global iqtisodiy qiyinchiliklarga qaramay, barqaror iqtisodiy o’sishni saqlab qoldi.

Aholi va umumiy iqtisodiy o’sish

2025-yil 1-aprel holatiga ko’ra, O’zbekistonning doimiy aholisi soni 37 697,8 ming kishini tashkil etib, bu 2024-yilning shu davriga (36 963,3 ming kishi) nisbatan 734,5 ming kishiga ko’paygan. Bu demografik o’sish mamlakatning iqtisodiy rivojlanishi va ichki bozorning kengayishiga hissa qo’shmoqda.

Mamlakatning yalpi ichki mahsuloti (YaIM) 2025-yilning yanvar-mart oylarida 6,4% ga o’sdi, bu 2024-yilning shu davridagi 6,8% ko’rsatkichidan biroz pastroq. O’tgan yilning dekabr oyiga nisbatan narx indeksi 102,1% ni tashkil etdi, bu 2024-yildagi ko’rsatkichdan (101,7%) 0,4 foiz punktga yuqori.

Sanoat ishlab chiqarish va qurilish

Sanoat ishlab chiqarishining fizik hajm indeksi 2024 va 2025-yillarda bir xil 6,5% darajasida barqaror o’sish sur’atlarini saqlab qoldi, bu esa sanoat sektorining izchil rivojlanishini ko’rsatadi.

Ayniqsa, qurilish sohasida sezilarli taraqqiyot kuzatildi, bu yerda qurilish ishlarining hajmi 2025-yilda 2024-yilning birinchi choragidagi 106,8% ga nisbatan 110,8% ga o’sdi. Bu sezilarli yaxshilanish mamlakatda investitsiya faoliyatining kuchayishi va infratuzilma loyihalarining muvaffaqiyatli amalga oshirilishini aks ettiradi.

Xizmatlar va chakana savdo

Ko’rsatilgan bozor xizmatlari hajmi 2025-yilda 112,6% yuqori o’sish sur’atlarini namoyish etishda davom etmoqda, garchi bu ko’rsatkich 2024-yilga (114,2%) nisbatan biroz pasaygan bo’lsa-da. Chakana savdo aylanmasi ham 2025-yilda 109,3% (2024-yilda 109,5%) barqaror rivojlanishni saqlab qolmoqda.

Tashqi savdo faoliyati

O’zbekistonning tashqi savdosi turli xil dinamikani ko’rsatmoqda. Eksport 2025-yilda 2024-yildagi 12,3% ga nisbatan 24,4% ga sezilarli o’sdi, bu O’zbekiston mahsulotlarining xalqaro bozorlardagi mavqeining mustahkamlanganligini ko’rsatadi. Shu bilan birga, import o’tgan yildagi 103,6% dan 97,7% ga kamaydi, bu esa import o’rnini bosish siyosatining muvaffaqiyatli amalga oshirilayotganidan va turli sohalarda o’zini-o’zi ta’minlash darajasining oshganidan dalolat berishi mumkin.

Transport sohasi

Transport sohasida sezilarli yaxshilanishlar kuzatilmoqda. Yuk tashish aylanmasi 2025-yilda 2024-yildagi 2,0% ga nisbatan 6,2% ga o’sdi. Yo’lovchi tashish aylanmasi ham ijobiy dinamikani ko’rsatdi – o’tgan yilga nisbatan 5,0% ga o’sdi (2024-yilda 4,3%). Bu raqamlar transport infratuzilmasining modernizatsiyasi va mamlakatning logistika imkoniyatlarining kengayishini aks ettiradi.

Qishloq xo’jaligi

Agrosanoat majmuasi kamtarona, ammo barqaror o’sishni ko’rsatmoqda: qishloq, o’rmon va baliq xo’jaligi 2025-yilda 2024-yildagi 103,6% ga nisbatan 103,8% o’sish sur’atini qayd etdi. Bu soha O’zbekiston iqtisodiyotining asosiy tarkibiy qismi bo’lib, oziq-ovqat xavfsizligini ta’minlaydi va qishloq joylarda turmush darajasini qo’llab-quvvatlaydi.

Tadbirkorlik faoliyati

2025-yil 1-aprel holatiga ko’ra, ro’yxatga olingan korxonalar va tashkilotlarning umumiy soni (fermer va dehqon xo’jaliklarini hisobga olmagan holda) 736 844 birlikni tashkil etdi, bu bir yil oldingidan (695 877) 40 967 ta ko’p. Biroq, faoliyat yuritayotgan korxonalar soni 2024-yildagi 469 113 taga nisbatan 442 402 tagacha kamaydi. Bu biznesni birlashtirish jarayonlarini, bozor qayta tuzilishini yoki samarasiz kompaniyalarning chiqib ketishini ko’rsatishi mumkin.

Xulosa

O’zbekiston iqtisodiyoti 2025-yilning birinchi choragida asosiy ko’rsatkichlarning aksariyati bo’yicha kuchli rivojlanishni namoyish etdi. Ayniqsa, eksport faoliyati, qurilish sohasi va transportda ta’sirli natijalar qo’lga kiritildi. Sanoat ishlab chiqarishi, xizmatlar ko’rsatish va qishloq xo’jaligida barqaror o’sish davom etmoqda.

Ro’yxatga olingan tashkilotlarning umumiy soni ortgan holda faoliyat yuritayotgan korxonalar sonining kamayishi iqtisodiyotda tarkibiy o’zgarishlarni va bozor yetilishi bilan bog’liq tabiiy biznes birlashtirish jarayonlarini aks ettirishi mumkin.

Umuman olganda, 2025-yilning birinchi choragidagi iqtisodiy ko’rsatkichlar O’zbekiston Respublikasining barqaror rivojlanishi va fuqarolar farovonligining oshishi uchun qulay zamin yaratmoqda. Mamlakatning ko’plab sohalarda muvozanatli o’sishi samarali iqtisodiy siyosatni va o’zgaruvchan global iqtisodiy sharoitlarga muvaffaqiyatli moslashishni ko’rsatadi.