O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2025 yil 18 aprel sanasidagi УП-67-sonli Farmoni xorijiy investorlar uchun “oltin viza” joriy etadi hamda eksport, ishlab chiqarish, tadbirkorlik, raqamlashtirish va hududiy rivojlanishni rag‘batlantirish bo‘yicha chora-tadbirlarni belgilaydi.
2025 yil 1 iyundan boshlab O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2025 yil 18 aprel sanasidagi УП-67-sonli “Ishlab chiqarish, eksport va tadbirkorlik faoliyatini rag‘batlantirish, savdo-sanoat siyosati samaradorligini oshirish bo‘yicha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi Farmoni kuchga kiradi. Hujjat xorijiy investitsiyalarni jalb qilish, eksportni rivojlantirish, tadbirkorlikni qo‘llab-quvvatlash va iqtisodiyotni modernizatsiya qilishga qaratilgan. Asosiy chora-tadbir sifatida xorijiy fuqarolar va fuqaroligi bo‘lmagan shaxslar uchun “oltin viza” joriy etilmoqda. Farmon shuningdek, ishlab chiqarish, elektron tijorat, logistika, kadrlar tayyorlash va hududiy rivojlanishni qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha chora-tadbirlarni o‘z ichiga oladi. Farmonning har bir bo‘limini uning matniga qat’iy rioya qilgan holda ko‘rib chiqamiz.
Oltin viza: yashash guvohnomasini soddalashtirilgan tartibda olish
2025 yil 1 iyundan boshlab xorijiy fuqarolar va fuqaroligi bo‘lmagan shaxslar quyidagi to‘lovlarni amalga oshirish orqali 5 yil muddatga yashash guvohnomasini (VNG) soddalashtirilgan tartibda olishlari mumkin:
- 250 ming AQSH dollari asosiy arizachi uchun.
- 150 ming AQSH dollari har bir oila a’zosi (turmush o‘rtog‘i, farzandlari, ota-onasi) uchun.
Yashash guvohnomasi yashash huquqi va davlat xizmatlaridan foydalanish imkoniyatini beradi. Farmon iqtisodiyotga investitsiya kiritish, ko‘chmas mulk sotib olish yoki ish o‘rinlari yaratish kabi qo‘shimcha shartlarni talab qilmaydi.
I bo‘lim: Eksportni davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlashni takomillashtirish
Farmon eksportni rag‘batlantirish bo‘yicha quyidagi choralarni ko‘zda tutadi:
- Yuqori qo‘shilgan qiymatga ega mahsulotlar eksport qiluvchilari uchun transport xarajatlarini subsidiyalash tizimini yaratish.
- Eksportga yo‘naltirilgan korxonalarga imtiyozli kreditlar berish mexanizmlarini ishlab chiqish.
- O‘zbekiston mahsulotlarini targ‘ib qilish uchun xorijda savdo vakolatxonalarni tashkil etish.
II bo‘lim: Ishlab chiqarish faoliyatini rag‘batlantirish
Ishlab chiqarishni qo‘llab-quvvatlash uchun quyidagi choralar joriy etilmoqda:
- Energiya tejovchi texnologiyalarni joriy etuvchi korxonalarga grantlar ajratish.
- Ustuvor tarmoqlardagi (mashinasozlik, to‘qimachilik) ishlab chiqaruvchilarga imtiyozli kreditlar berish.
- Ishlab chiqarish hajmini oshiruvchi korxonalarga energiya resurslari uchun chegirmalar joriy etish.
III bo‘lim: Tadbirkorlikni qo‘llab-quvvatlash
Farmon kichik va o‘rta biznes uchun shart-sharoitlarni yengillashtiradi:
- Korxonalarni yagona portal orqali elektron ro‘yxatdan o‘tkazishni joriy etish.
- Ustuvor tarmoqlardagi (axborot texnologiyalari, turizm, yashil energetika) kichik korxonalarni foyda solig‘idan ma’lum muddatga ozod qilish.
- Startaplarni qo‘llab-quvvatlash uchun hududlarda biznes-inkubatorlar tashkil etish.
IV bo‘lim: Elektron tijoratni rivojlantirish
Elektron tijoratni rivojlantirish uchun quyidagilar ko‘zda tutilgan:
- Xalqaro marketpleyslar bilan integratsiyalashgan milliy elektron tijorat platformasini yaratish.
- Tadbirkorlarga raqamlashtirish va onlayn savdo bo‘yicha o‘quv dasturlarini o‘tkazish.
- Elektron platformalar orqali eksport qiluvchilarga subsidiyalar joriy etish.
V bo‘lim: Logistika infratuzilmasini takomillashtirish
Logistikani rivojlantirish bo‘yicha choralar quyidagilarni o‘z ichiga oladi:
- Chegara hududlarida logistika markazlarini qurish.
- Xalqaro yuk tashish uchun transport infratuzilmasini modernizatsiya qilish.
- Eksportchilar uchun tashish tariflarini pasaytirish.
VI bo‘lim: Kadrlar tayyorlash
Malaka oshirish bo‘yicha choralar quyidagilarni nazarda tutadi:
- Raqamli texnologiyalar, eksport boshqaruvi va ishlab chiqarish kasblari bo‘yicha bepul kurslar tashkil etish.
- Mutaxassislarni xorijiy kompaniyalarda stajirovkadan o‘tkazish.
- Texnika yo‘nalishidagi talabalarga stipendiyalar to‘lash.
VII bo‘lim: Investitsiyalar va hududiy rivojlanish
Oltin vizadan tashqari, bo‘lim quyidagilarni o‘z ichiga oladi:
- Hududlarda infratuzilma va texnoparklarni rivojlantirish uchun mablag‘ ajratish.
- Erkin iqtisodiy zonalar investorlariga soliq imtiyozlarini taqdim etish.
VIII bo‘lim: Tashkiliy choralar
Farmonni amalga oshirish uchun quyidagilar ko‘zda tutilgan:
- Ijro mas’uliyatini Investitsiyalar va tashqi savdo vazirligiga yuklash va muntazam hisobot talab qilish.
- Ijroni nazorat qilish uchun idoralararo komissiya tashkil etish.
- Ommaviy axborot vositalarini Farmon qoidalarini keng yoritishga majburlash.
Ahamiyati va istiqbollari
УП-67-sonli Farmon investitsiyalarni jalb qilish, eksportni qo‘llab-quvvatlash va raqamlashtirish orqali iqtisodiy o‘sish strategiyasini shakllantiradi. Asosiy arizachi uchun 250 ming AQSH dollari va oila a’zosi uchun 150 ming AQSH dollari to‘lovlar evaziga beriladigan oltin viza kapital oqimini soddalashtiradi. Ishlab chiqarish, tadbirkorlik va infratuzilma bo‘yicha choralar iqtisodiyotni mustahkamlaydi. Amalga oshirish shaffoflik va muvofiqlashtirishni talab qiladi.