Asosiy inflatsiya ko‘rsatkichlari

2025-yil iyul oyida yig‘ma iste’mol narxlari indeksi (INI) o‘tgan oyga nisbatan 0,2% ga pasaydi. Yil boshidan (2024-yil dekabriga nisbatan) narxlar 4,0% ga oshdi.

Yillik inflatsiya darajasi 8,9% ni tashkil etdi, bu 2024-yil iyulidagi 10,5% lik ko‘rsatkichdan ancha past. 2025-yilning yanvar-iyul oylarida INI ning o‘rtacha oylik o‘sishi 0,6% ni tashkil etdi, bu 2024-yilning shu davridagi 0,7% lik ko‘rsatkichdan biroz past.

Mavsumiy tebranishlarga kuchli bog‘liq bo‘lgan meva-sabzavotlar narxlarini hisobga olmaganda, oylik INI 0,5% ga oshdi, yillik ko‘rsatkich esa 10,2% ni tashkil etdi.

Asosiy guruhlar bo‘yicha narxlar dinamikasi

Oylik deflyatsiyaning asosiy omili oziq-ovqat mahsulotlari narxlarining mavsumiy pasayishi bo‘ldi, ular o‘rtacha 1,0% ga arzonlashdi. Shu bilan birga, nooziq-ovqat mahsulotlari 0,2% ga, xizmatlar esa 0,9% ga qimmatlashdi.

2025-yil iyul oyidagi narx o‘zgarishlari (iyunga nisbatan):

• Oziq-ovqat mahsulotlari: -1,0%

• Nooziq-ovqat mahsulotlari: +0,2%

• Xizmatlar: +0,9%

Yillik hisobda (2025-yil iyuli 2024-yil iyuliga nisbatan) narxlarning eng yuqori o‘sishi xizmatlar sohasida – 16,3% kuzatildi. Bu ko‘p jihatdan kommunal sohada tariflarning liberallashtirilishi bilan bog‘liq. Nooziq-ovqat mahsulotlari bir yil ichida 7,1% ga, oziq-ovqat mahsulotlari esa 6,5% ga qimmatlashdi.

Iyul oyida inflatsiyaga nima ta’sir ko‘rsatdi?

Yig‘ma INI ga eng katta pasaytiruvchi ta’sirni «Oziq-ovqat va alkogolsiz ichimliklar» bo‘limidagi narxlarning pasayishi ko‘rsatdi va bu yakuniy indeksni 0,48 foiz punktiga (f.p.) kamaytirdi.

Asosiy oziq-ovqat mahsulotlari narxlaridagi o‘zgarishlar:

• Mevalar va yong‘oqlar: -9,1%

• Sabzavotlar, ildizmevalilar va dukkaklilar: -4,8%

• Sut, sut mahsulotlari va tuxum: -0,8%

• Go‘sht (yangi, sovutilgan yoki muzlatilgan): +1,9%

Boshqa tomondan, «Uy-joy xizmatlari, suv, elektr energiyasi, gaz va boshqa yoqilg‘i turlari» (+1,4%) va «Transport» (+0,5%) narxlarining oylik o‘sishi yig‘ma INI ni jami 0,22 f.p. ga oshirdi. Xususan, 2025-yil iyul oyidan boshlab Buxoro, Namangan, Sirdaryo va Toshkent viloyatlarida sovuq suv ta’minoti va kanalizatsiya xizmatlari, shuningdek, boshqa bir qator hududlarda maishiy chiqindilarni olib ketish va ko‘p qavatli uylarga xizmat ko‘rsatish tariflari yangilandi.

Hududlar bo‘yicha inflatsiya

Hududlar kesimida oylik inflatsiya respublika o‘rtacha ko‘rsatkichidan (-0,2%) yuqori bo‘lib, Buxoro (+0,1%), Navoiy (+0,1%), Namangan (+0,1%), Samarqand (+0,1%), Sirdaryo (+0,7%) va Toshkent (+0,1%) viloyatlarida qayd etildi.

Eng yuqori yillik inflatsiya sur’atlari Farg‘ona (9,9%), Sirdaryo (9,5%), Surxondaryo (9,1%), Navoiy (9,0%) va Xorazm (9,0%) viloyatlarida kuzatildi.

Yil boshidan beri inflatsiyaga qo‘shilgan hissa

2025-yilning yanvar-iyul oylarida yig‘ma INI ning o‘sishiga (+4,0%) eng katta hissani «Uy-joy xizmatlari, suv, elektr energiyasi, gaz va boshqa yoqilg‘i turlari» (+1,79 f.p.) va «Transport» (+0,88 f.p.) bo‘limlaridagi tarif o‘zgarishlari qo‘shdi. Ushbu ikki bo‘limning «Maishiy tovarlar va xizmatlar» hamda «Sog‘liqni saqlash» bo‘limlari bilan birgalikdagi umumiy hissasi 3,14 f.p. ni yoki yil boshidan beri narxlarning umumiy o‘sishining 78,3% ini tashkil etdi.

Manba: UZSTAT