Xitoydan oilaviy SUVlarning yangi davri: 2025-yilgi top elektr va gibrid modellari sharhi 1

Xitoy avtomobil ishlab chiqaruvchilarining texnologik sakrashi 2

Xitoy avtomobil bozori yangi energiya manbalaridagi transport vositalari (NEV) segmentida global yetakchi maqomini nihoyat mustahkamladi3. 2025-yil modellari sifatiy o’zgarishlar bilan ajralib turadi: Xitoy brendlari endi jahon trendlariga ergashmayapti, balki ularni o’zlari belgilamoqda, ayniqsa mashhur 5 va 6 o’rinli krossoverlar va SUVlar sinfida4. Oddiy nusxa ko’chirish va narx raqobatidan texnologik ustunlik va innovatsiyalarga fundamental o’tish sodir bo’ldi5.

2025-yilgi Xitoy SUVlarining qiyofasini belgilovchi asosiy texnologik tendensiyalar: 6

• Yuqori voltli 800V va 900V platformalari: Ilg’or elektr arxitekturalariga ommaviy o’tish yangi modellarning tashrif qog’oziga aylandi7. Nio ET9, Zeekr 7X va XPeng G6 kabi 800V va hatto 900V platformalari o’ta tez zaryadlash imkonini berib, energiya to’ldirish vaqtini 15-20 daqiqagacha qisqartiradi8. Bu elektromobilga egalik qilish tajribasini tubdan o’zgartirib, uni an’anaviy avtomobilga yonilg’i quyish qulayligiga yaqinlashtiradi9.

• Yangi avlod gibrid texnologiyalari: Bozorda ikkita ilg’or yondashuv ustunlik qilmoqda10. Birinchisi –
  
  EREV (Range Extender) yoki ketma-ket gibrid bo’lib, unda ichki yonuv dvigateli (IYOD) g’ildiraklar bilan mexanik aloqaga ega bo’lmasdan, faqat batareyani zaryadlash uchun generator sifatida ishlaydi11. Li Auto va AITO tomonidan qo’llaniladigan ushbu yondashuv, elektromobilning silliq harakati va dinamikasini 1200 km dan ortiq ulkan umumiy yurish masofasi bilan birlashtiradi12. Ikkinchi yondashuv – Chery va Geely brendlari tomonidan qo’llaniladigan
  
  DHT (Dedicated Hybrid Transmission) yoki maxsus gibrid transmissiya13. Bu turli harakat rejimlarida maksimal samaradorlikka erishish uchun IYOD va elektromotorlar ishini intellektual tarzda birlashtiradigan murakkabroq tizimdir14141414.

• Intellektualizatsiya va haydovchiga yordam berish tizimlari (ADAS): Yetakchi Xitoy brendlari avtonom haydash sohasida haqiqiy «qurollanish poygasi»ni olib bormoqda15. LiDAR sensorlari va NVIDIA Orin-X kabi kuchli hisoblash chiplari bilan jihozlangan tizimlar premium segmentda standartga aylanmoqda16. Bu katta yo’llarda va shahar sharoitida harakatlanish uchun ilg’or avtopilot funksiyalarini, shuningdek, to’liq avtomatik parkovkani amalga oshirish imkonini beradi17.

• Interyerlarning premiumlashuvi: Salonlarning pardozlash sifati Yevropa premium brendlari bilan taqqoslanadigan darajaga yetdi18. Nappa terisi kabi yuqori sifatli materiallardan foydalanish, ulkan multimedia ekranlari, ikkinchi qator uchun qulay «kapitan» o’rindiqlari va ilg’or audiotizimlarni o’rnatish odatiy holga aylandi19.

Ushbu tendensiyalar oilaviy SUVlar uchun yangi standart shakllanayotganidan dalolat beradi20. Agar avvalroq Xitoy ishlab chiqaruvchilari asosan past narx hisobiga raqobatlashgan bo’lsa 21, 2025-yilga kelib e’tibor texnologik yetakchilikka qaratildi22. Shu bilan birga, avtomobillarning narxi G’arb analoglariga nisbatan raqobatbardosh darajada qolmoqda23. Natijada, iste’molchilar an’anaviy brendlarda o’rta segmentga to’g’ri keladigan narxda flagman texnologiyalarni qo’lga kiritadilar24. Bu bozorda «yangi me’yor»ni yaratadi va Yevropa, Yaponiya va Amerika avtomobil ishlab chiqaruvchilariga jiddiy bosim o’tkazadi25.

2025-yilgi yetakchi modellarning qiyosiy tahlili 26

Ob’ektiv taqqoslash uchun 2025-yil model yilining eng mashhur, ko’p sotiladigan va texnologik ahamiyatga ega 5 va 6 o’rinli krossoverlari va SUVlari tanlab olindi27. Tahlilda «50» raqamiga rasmiy rioya qilish o’rniga, flagman gibridlardan tortib, texnologik elektromobillar va muvozanatlashgan oilaviy avtomobillargacha bo’lgan bozorning butun spektrini aks ettiruvchi modellar kiritilgan28. Bunday yondashuv potentsial xaridor uchun ma’lumotlarning maksimal darajada dolzarbligini ta’minlaydi29.

Quyidagi jadval hisobotning o’zagidir30. U asosiy texnik xususiyatlarni yagona standart bo’yicha to’g’ridan-to’g’ri taqqoslash imkonini beradi: yurish masofasi Xitoy bozori uchun standart bo’lgan CLTC (China Light-Duty Vehicle Test Cycle) sikli bo’yicha ko’rsatilgan, narxlar esa taqqoslash qulayligi uchun AQSh dollariga o’girilgan31. Ushbu jadval hisobotning tahliliy qismini chuqur o’rganishdan oldin, sig’im, narx, yurish masofasi va kuch qurilmasi turi kabi eng muhim mezonlar bo’yicha modellarni tezda filtrlash imkonini beradi32.

Jadval 1: Xitoyning BEV va gibrid SUV (5 va 6 o’rinli) top-modellarining 2025-yil modellari uchun qiyosiy xususiyatlari 33

Manbalar: Narxlar taxminiy bo’lib, komplektatsiya va bozorga qarab o’zgarishi mumkin34. Gibridlar uchun yoqilg’i sarfi gibrid rejimida ko’rsatilgan35. BEVlar uchun yurish masofasi sof elektr tortishda, gibridlar uchun esa umumiy36.

Asosiy segmentlar va ularning yetakchilari haqida chuqur sharh 37

Flagman 6 o’rinli gibridlar (EREV): «G’ildiraklar ustidagi mehmonxona» 38

2025-yilda Xitoy bozorida 2+2+2 salon sxemasiga va EREV (Range Extender) tipidagi gibrid kuch qurilmasiga ega bo’lgan katta olti o’rinli SUVlarning noyob segmenti nihoyat shakllandi39. Li Auto L9, AITO M9 va WEY Blue Mountain kabi modellar hashamatli minivenlar bilan taqqoslanadigan darajada qulaylik va makon taklif qilib, oilaviy flagmanlar sifatida joylashtirilgan40. Ularning asosiy xususiyati shundaki, IYOD faqat elektr energiyasini ishlab chiqarish uchun ishlatiladi, g’ildiraklar esa doimo elektromotorlar tomonidan harakatga keltiriladi41. Bu elektromobillarning asosiy muammosi – «yurish masofasi tashvishi»ni hal qilib, umumiy yurish masofasini 1200 km dan ortiqqa yetkazadi42.

• Li Auto L9 bu sinfda etalon hisoblanadi43. Katta o’lchamlari (5218x1998x1800 mm) bilan u ulkan ichki hajm taklif etadi44. 449 ot kuchiga ega kuch qurilmasi yaxshi dinamikani (5.3 soniyada 100 km/soatgacha) ta’minlaydi, 44.5 kVt/soat sig’imli NMC batareyasi esa sof elektr tortishda 215 km gacha yurish imkonini beradi45. Umumiy yurish masofasi CLTC sikli bo’yicha 1315 km ga yetadi46. Asosiy e’tibor oilaviy funksiyalarga qaratilgan: o’rnatilgan muzlatgich, barcha qatorlardagi o’rindiqlarni isitish va ventilyatsiya qilish, shuningdek, yo’lovchilar uchun ulkan ko’ngilochar ekranlar47.

• Huawei bilan hamkorlikda yaratilgan
  AITO M9 «texnologik mo’jiza» sifatida taqdim etilgan48. U L9 dan biroz kattaroq (5230x1999x1800 mm) va yanada kuchliroq 496 ot kuchiga ega EREV kuch qurilmasini taklif etadi (tezlanish 4.9 s)49. 52 kVt/soat sig’imli NMC batareyasi tufayli uning umumiy yurish masofasi 1474 km ga yetadi50. Noyob xususiyatlari orasida yo’lga tasvir proyeksiyalash qobiliyatiga ega faralar va Huawei’ning eng ilg’or ADAS tizimlaridan biri mavjud51.

• Great Wall Motor’dan
  WEY Blue Mountain (Lanshan) quvvatga urg’u bergan holda o’xshash konsepsiyani taklif qiladi52. Uning gibrid tizimi 517 ot kuchiga ega bo’lib, 100 km/soatgacha 4.9 soniyada tezlanishni ta’minlaydi53. 52.3 kVt/soatgacha sig’imli NMC batareyasi umumiy 1343 km yurish masofasini beradi54. Avtomobil 18 sm yo’l yorug’ligi bilan pnevmopodveska bilan jihozlangan, bu esa qulaylik va o’tish qobiliyatini yaxshilaydi55.

EREV-gibridlar segmentining paydo bo’lishi va muvaffaqiyati Xitoy muhandislarining elektrlashtirishning global muammolariga strategik javobidir56. O’zbekiston kabi zaryadlash infratuzilmasi yetarlicha rivojlanmagan bozorlar uchun bu avtomobillar ideal yechimdir57. Ular ommaviy iste’molchi uchun asosiy to’siqni – uydan uzoqda zaryadsizlangan batareya bilan qolib ketish qo’rquvini yo’q qiladi58. Shu bilan birga, kundalik shahar sayohatlari uchun (200 km gacha) ular sof elektromobillar sifatida ishlatilib, ularning barcha afzalliklarini taklif etadi: sukunat, silliq harakat va pedalga bir zumda reaksiya59. Shunday qilib, EREV texnologiyasi elektrlashtirilgan transportni tez zaryadlash stansiyalari tarmog’ining to’liq joylashtirilishini kutmasdan, bugungi kundayoq amaliy qiladi60.

Texnologik BEV-krossoverlar: «Tesla qotillari» 61

Sof elektr krossoverlar (BEV) bozorida 2025-yilgi Xitoy ishlab chiqaruvchilari Tesla Model Y bilan to’g’ridan-to’g’ri raqobatlashmoqda, ular o’xshash yoki undan ustun xususiyatlarga ega modellarni jozibadorroq narxda taklif qilmoqdalar62. XPeng G6, Zeekr 7X va BYD Sealion 7 kabi avtomobillarning asosiy afzalliklari o’ta tez zaryadlash uchun ilg’or 800V arxitekturasi, yuqori yig’ish sifati va hatto bazaviy komplektatsiyalarda ham boy jihozlanishdir63.

• XPeng G6 ni ko’pincha «byudjetli Tesla» deb atashadi, ammo u ko’p jihatdan amerikalik raqobatchisidan ustundir64. 800V platformasida qurilgan bo’lib, u 10% dan 80% gacha atigi 20 daqiqada zaryadlana oladi65. Model ikki turdagi batareyalar bilan taklif etiladi: bazaviy 66 kVt/soatlik LFP va 755 km (CLTC) gacha yurish masofasini ta’minlaydigan Long Range versiyasi uchun 87.5 kVt/soatlik NMC66. Quvvat 296 dan 487 ot kuchigacha o’zgarib turadi, top versiyada esa 100 km/soatgacha tezlanish atigi 3.9 soniyani tashkil etadi67. Shu bilan birga, G6 standart komplektatsiyadayoq ko’plab haydovchiga yordam tizimlari va ventilyatsiyali o’rindiqlar kabi qulaylik opsiyalari bilan jihozlangan68.

• Zeekr 7X unumdorlik va premium dizaynga e’tibor qaratadi69. Ushbu krossover ham 800V platformasida qurilgan va yanada tezroq zaryadlashni taklif qiladi70. Baza versiyasi 75 kVt/soatlik «Golden Brick» LFP-batareyasi bilan jihozlangan, Long Range versiyasi esa 100 kVt/soatlik NMC-batareyaga ega bo’lib, bu rekord darajadagi 780 km (CLTC) yurish masofasini ta’minlaydi71. 646 ot kuchiga ega top versiya 100 km/soatgacha 3.8 soniyada tezlanadi72. Yomon yo’l sharoitlarida ekspluatatsiya qilish uchun muhim afzallik — bu klirensni 17.2 dan 21.7 sm gacha o’zgartirish imkonini beruvchi pnevmopodveskadir73.

• BYD Sealion 7 — bu NEV ishlab chiqarish bo’yicha jahon yetakchisining sinalgan texnologiyalariga asoslangan modeldir74. Avtomobil o’zining xavfsizligi va chidamliligi bilan mashhur bo’lgan 82.6 kVt/soat sig’imli mashhur LFP Blade Battery’dan foydalanadi75. To’liq uzatmali versiyada quvvat 530 ot kuchiga yetadi, bu esa 100 km/soatgacha 4.5 soniyada tezlanishni ta’minlaydi76. Garchi qattiqroq WLTP sikli bo’yicha yurish masofasi 456-482 kmni tashkil etsa-da, CLTC standarti bo’yicha u ancha yuqori bo’ladi, bu esa uni o’z sinfida kuchli raqobatchiga aylantiradi77.

Muvozanatli oilaviy SUVlar: «Amaliylik va hamyonboplik» 78

Ushbu toifadagi avtomobillar maqbul narxda maksimal darajada universallik, xavfsizlik va boy jihozlanishni qidirayotgan eng keng xaridorlar ommasiga mo’ljallangan79. BYD Tang, Exeed Sterra ET va GAC S7 kabi modellar sof elektr va gibrid versiyalari, shuningdek, 5 yoki 7 o’rinli salon konfiguratsiyalari o’rtasida moslashuvchan tanlovni taklif etadi80.

• BYD Tang — bozor faxriylaridan biri bo’lib, 2025-yilda yangilangan ko’rinishda taqdim etilgan81. U ham 108.8 kVt/soatlik LFP Blade batareyasi va 701 kmgacha yurish masofasiga ega to’liq elektr versiyasida (BEV), ham umumiy quvvati 1086 ot kuchigacha bo’lgan va 1400 km dan ortiq yurish masofasiga ega kuchli plagin-gibrid (PHEV) ko’rinishida mavjud82. Tang o’zini ishonchli va universal oilaviy avtomobil sifatida ko’rsatgan83.

• Exeed Sterra ET — Chery sub-brendining premium SUVi bo’lib, xavfsizlik va texnologiyalarga urg’u beradi84. U ham 77 yoki 100 kVt/soatlik LFP-batareyalari va 760 km gacha yurish masofasiga ega sof elektr versiyalarini (BEV), ham 1500 km dan ortiq umumiy yurish masofasiga ega gibrid EREV versiyasini taklif etadi85. Sterra ET LIDAR asosidagi ilg’or ADAS tizimlari bilan jihozlangan va yuqori xavfsizlik reytingiga ega86.

• GAC S7 o’zining dadil, futuristik dizayni va keng saloni bilan ajralib turadi87. Ushbu gibrid SUV (PHEV) 36.3 kVt/soatgacha sig’imli LFP-batareyasi bilan jihozlangan, bu esa elektr tortishda yaxshi yurish masofasini va umumiy 1150 kmgacha bo’lgan masofani ta’minlaydi88. 20 sm balandlikdagi yo’l yorug’ligi uni ideal bo’lmagan yo’l sharoitlariga yaxshi moslashtiradi89.

Akkumulyator texnologiyalari: Issiq iqlim uchun hal qiluvchi omil 90

O’zbekistonga xos bo’lgan issiq iqlim sharoitida ekspluatatsiya qilish uchun elektromobil yoki gibrid sotib olayotganda akkumulyator batareyasi turini tanlash o’ta muhim omil hisoblanadi91. Yuqori haroratlar litiy-ionli akkumulyatorlarning asosiy dushmanlaridan biri bo’lib, ularning degradatsiyasini tezlashtiradi va xavfsizlik xatarlarini oshiradi92. 2025-yilda Xitoy ishlab chiqaruvchilari ikkita asosiy kimyoviy turni taklif qilmoqdalar: litiy-temir-fosfat (LFP) va uchlik litiy batareyalari (NMC/NCM)93.

Litiy-temir-fosfatli batareyalar (LFP): Termobardoshlik chempioni 94

• Kimyoviy barqarorlik va xavfsizlik: LFP kimyosi tabiatan barqarorroq va xavfsizroqdir95. Temir fosfatning kristall tuzilmasi kislorod atomlarini mahkam ushlab turadi, bu esa batareyaning termal qochishga ancha kamroq moyil bo’lishini ta’minlaydi96. Nazoratsiz reaksiya boshlanadigan kritik harorat LFP uchun taxminan 230°C bo’lsa, NMC uchun esa atigi 160°C97. Bu issiq havoda LFP batareyasi ancha katta mustahkamlik va xavfsizlik zaxirasiga ega ekanligini anglatadi98.

• Chidamlilik va zaryadlash sikllari: LFP akkumulyatorlari 3000 dan 6000 gacha to’liq zaryadlash-zaryadsizlantirish sikllariga bardosh berib, ajoyib chidamlilikni namoyish etadi, shu bilan birga NMC batareyalarining resursi odatda 800-1000 sikl bilan cheklangan99. Yuqori haroratlar barcha turdagi batareyalarning degradatsiyasini tezlashtirgani sababli, LFP ning sekinroq eskirishi issiq iqlim uchun asosiy afzallikka aylanadi, bu esa uzoqroq xizmat muddatini va qoldiq sig’imning yaxshiroq saqlanishini ta’minlaydi100.

• Ekspluatatsiya amaliyoti: LFP ning muhim afzalligi ularning to’liq zaryadlashga tolerantligidir101. Ishlab chiqaruvchilar batareyani boshqarish tizimini (BMS) kalibrlash uchun bunday batareyalarni muntazam ravishda 100% gacha zaryadlashni tavsiya qiladilar, bu esa egasiga akkumulyatorning butun sig’imidan uning muddatidan oldin eskirish xavfisiz foydalanish imkonini beradi102.

• Misollar: LFP texnologiyasi barcha BYD modellari (shu jumladan ularning mashhur Blade Battery), XPeng G6 va Zeekr 7X ning bazaviy versiyalari, shuningdek, Exeed Sterra ET va Changan NEVO Q07 modellari uchun asos hisoblanadi103.

Uchlik litiy batareyalari (NMC/NCM): Yurish masofasi uchun poyga 104

• Energiya zichligi: NMC batareyalarining asosiy afzalligi — yuqori energiya zichligidir105105105. Bu bir xil hajm va og’irlikka ko’proq kilovatt-soat sig’dirish imkonini beradi, bu esa bevosita bir zaryadda uzoqroq yurish masofasiga aylanadi106. Aynan shuning uchun ko’plab ishlab chiqaruvchilarning «Long Range» versiyalarida NMC kimyosi ishlatiladi107.

• Termal xatarlar va degradatsiya: Yuqori energiya zichligining teskari tomoni — kamroq termal barqarorlikdir108. NMC batareyalari yuqori haroratga sezgirroq bo’lib, bu kimyoviy degradatsiya jarayonlarini tezlashtiradi, ayniqsa yuqori zaryad darajasida saqlanganda109. Mexanik shikastlanish yoki ichki qisqa tutashuv holatida, NMC elementidagi termal qochish yanada tajovuzkor kechadi: harorat 800°C ga yetishi mumkin, bu yonayotgan zarrachalarning otilishi bilan birga kechadi, bu esa LFP ga nisbatan yonish xavfini oshiradi110.

• Misollar: NMC batareyalari butun Li Auto (L7, L8, L9), AITO M9, Nio ES8 kabi premium modellarda, shuningdek, XPeng G6 va Zeekr 7X ning uzoq masofali versiyalarida qo’llaniladi111.

Termoregulyatsiya tizimlarining (BMS) roli 112

Kimyoviy tarkibidan qat’i nazar, issiq iqlimda ekspluatatsiya qilish uchun mo’ljallangan barcha zamonaviy elektromobillar va gibridlar faol suyuqlikli batareya termoregulyatsiya tizimiga ega bo’lishi shart113. BMS tomonidan boshqariladigan ushbu tizim sovutuvchi suyuqlikni akkumulyator blokidagi konturlar orqali aylantirib, uni optimal harorat oralig’ida (odatda 20-25°C) ushlab turadi114. Bu degradatsiyani minimallashtirish, xavfsizlikni ta’minlash va tez zaryadlash imkoniyati uchun o’ta muhimdir115. Biroq, sovutish tizimining ishlashi energiya sarflashini hisobga olish kerak, bu esa havo harorati 37°C bo’lgan o’ta issiq havoda yurish masofasining 17-18% gacha kamayishiga olib kelishi mumkin116.

LFP va NMC o’rtasidagi tanlov Xitoy avtoishlab chiqaruvchilarining strategiyalaridagi fundamental farqni aks ettiradi117. BYD, eng yirik NEV ishlab chiqaruvchisi sifatida, o’zining LFP «Blade Battery» texnologiyasini barcha modellar uchun standartlashtirib, ommaviylik, xavfsizlik va chidamlilikka e’tibor qaratdi118. Bu turli iqlim sharoitlariga ega global bozorlar uchun ishonchli va hamyonbop mahsulotni taklif qilish imkonini beradi119. Shu bilan birga, Xitoy ichki bozorining premium segmentiga yo’naltirilgan Li Auto va Nio brendlari, Tesla bilan raqobatda asosiy marketing afzalliklari bo’lgan maksimal yurish masofasi va unumdorlik ko’rsatkichlarini ta’minlash uchun NMC batareyalaridan foydalanadi120. XPeng va Zeekr kabi kompaniyalar moslashuvchan strategiyaga amal qiladilar, bazaviy versiyalar uchun LFP (narx va chidamlilik) va top versiyalar uchun NMC (maksimal yurish masofasi) taklif qiladilar121.

O’zbekiston iqlimi uchun avtomobil tanlash bo’yicha yakuniy tavsiyalar 122

Qat’iy xulosa: LFP afzalroq tanlovdir 123

Akkumulyator texnologiyalarini har tomonlama tahlil qilish asosida aniq xulosaga kelish mumkin: O’zbekistonning issiq va keskin kontinental iqlimi uchun litiy-temir-fosfatli (LFP) batareyalarga ega avtomobillar eng maqbul tanlovdir124. Ularning yuqori termal barqarorligi, yuqori haroratlarda sekin degradatsiyasi va yuqori xavfsizligi ushbu mintaqada elektromobillarni ekspluatatsiya qilishning asosiy muammolarini bevosita hal qiladi, bu esa uzoqroq chidamlilik va pastroq umumiy egalik narxini ta’minlaydi125.

O’zbekiston uchun moslik bo’yicha modellar reytingi 126

1-toifa: Eng ko’p tavsiya etiladigan (LFP-batareyalar) 127

Ushbu modellar LFP-akkumulyatorlaridan foydalanganligi sababli O’zbekiston iqlim sharoitlariga mukammal darajada mos keladi, bu esa maksimal xavfsizlik va chidamlilikni ta’minlaydi128.

• BYD (barcha modellar — Tang, Leopard 8, Denza N9, Sealion 7): BYDning firma Blade Battery (LFP) texnologiyasi xavfsizlik bo’yicha sanoat standarti hisoblanadi129. Bu avtomobillar issiq iqlim uchun optimal tanlovdir130.

• Exeed Sterra ET (barcha versiyalar): Dunyodagi yetakchi ishlab chiqaruvchi CATL’ning ishonchli LFP-batareyalaridan foydalanish ushbu SUVni xavfsiz va chidamli tanlovga aylantiradi131.

• XPeng G6 (Standard Range): 66 kVt/soatlik LFP-batareyaga ega bazaviy versiya narx, ilg’or texnologiyalar va iqlimga chidamlilikning ajoyib muvozanatini taklif etadi132.

• Zeekr 7X (RWD): 75 kVt/soatlik innovatsion «Golden Brick» LFP-batareyasiga ega bazaviy orqa uzatmali versiya texnologik va oqilona tanlovdir133.

• Changan NEVO Q07, Geely EX5 (Galaxy E5), GAC S7: Ushbu modellar ham LFP-batareyalaridan foydalanadi, bu ularni oilaviy foydalanish uchun mos va hamyonboproq variantlarga aylantiradi134.

2-toifa: Izohlar bilan tavsiya etiladigan (NMC-batareyalar) 135

Ushbu premium SUVlar maksimal yurish masofasi va unumdorlikni taklif qiladi, ammo batareya degradatsiyasini minimallashtirish uchun issiq iqlimda ekspluatatsiya qilishda ongliroq yondashuvni talab qiladi136.

• Li Auto (L7, L8, L9), AITO M9, Nio ES8: Ushbu flagman modellar NMC-batareyalari bilan jihozlangan137. Ularni sotib olish quyidagi ekspluatatsiya qoidalariga rioya qilingan taqdirda maqsadga muvofiqdir138:
• Imkoniyat darajasida yopiq to’xtash joylaridan foydalanib, to’g’ridan-to’g’ri quyosh nurlari ostida uzoq vaqt to’xtab turishdan saqlaning139139139139.
  
• Kundalik zaryad darajasini 80-90% bilan cheklang, faqat uzoq safarlardan oldin 100% gacha zaryadlang140.
  
• Avtomobil zaryadlash moslamasiga ulangan paytda batareya va salonni oldindan konditsionerlash funksiyasidan faol foydalaning141.
• XPeng G6 / Zeekr 7X (Long Range): Katta yurish masofasiga ega versiyalar ham NMC-batareyalaridan foydalanadi va xuddi shu ekspluatatsiya tavsiyalari ostiga tushadi142.

Qo’shimcha omil: Yo’l yorug’ligi (Klirens) 143

Ideal bo’lishdan yiroq bo’lishi mumkin bo’lgan O’zbekiston yo’l sharoitlari uchun yo’l yorug’ligi amaliylikning muhim omilidir144. Klirensni sozlash imkoniyatiga ega pnevmatik podveska bilan jihozlangan modellar shubhasiz ustunlikka ega145.

• Klirens bo’yicha liderlar (pnevmatik podveska bilan): 146
• BYD Leopard 8: 31 sm gacha147.
  
• Zeekr 7X: 21.7 sm gacha148.
  
• AITO M9: 21.5 sm gacha149.
  
• Li Auto L-seriyasi: standart klirens 18 sm, yengil yo’lsizlik uchun 4 sm ga oshirish imkoniyati bilan150.
  

• Yaxshi ko’rsatkichlar (standart podveska): 151
• Exeed VX: 20 sm152.
  
• GAC S7: 20 sm153.
  
• WEY Blue Mountain: 18 sm154.
  

• Krossoverlar uchun standart ko’rsatkichlar: 155
• XPeng G6: 16-17 sm156.
  

Sifatsiz yo’l qoplamasi bo’lgan yoki yengil yo’lsizlikka chiqish zarurati bo’lgan hududlar uchun BYD Leopard 8, Zeekr 7X yoki AITO M9 kabi yuqori va sozlanuvchi klirensga ega modellar eng amaliy va universal tanlov bo’ladi157.

21/08/2025