O‘zbekiston Respublikasi Milliy statistika qo‘mitasining dastlabki ma’lumotlariga ko‘ra, 2025-yilning yanvar–fevral oylarida tashqi savdo aylanmasi (TSA) 10,8 milliard AQSh dollarini tashkil etdi. Bu esa 2024-yilning shu davriga nisbatan 973,3 million dollarga yoki 9,9 % ga ko‘pdir.
Tashqi savdo aylanmasining umumiy hajmidan eksport 4,643 milliard AQSh dollarini tashkil etdi (2024-yil yanvar–fevraliga nisbatan 27,7 % ga oshgan), import esa 6,203 milliard dollarni tashkil etdi (ya’ni 0,6 % ga kamaygan). Natijada tashqi savdo saldosi –1,56 milliard dollar miqdorida manfiy bo‘ldi.
Eksport: O‘sishga asosan oltin va xizmatlar ta’sir qildi
Eksport hajmi 4,64 milliard dollarni tashkil etib, 27,7 % ga oshdi. Asosiy eksport yo‘nalishlari quyidagilardan iborat:
- Nomonetar oltin – 1,73 mlrd dollar (eksportning 37,3 %);
- Xizmatlar – 1,18 mlrd dollar (eksportning 25,3 %, o‘sish 61,5 %).
Shuningdek, quyidagi yo‘nalishlarda eksport hajmi ortdi:
- Oziq-ovqat va tirik hayvonlar – 294,6 mln dollar (+24,5 %);
- Mineral yoqilg‘i va unga o‘xshash mahsulotlar – 143,6 mln dollar (+30,6 %);
- Kimyoviy mahsulotlar – 275,4 mln dollar (+10,9 %).
Bunga qaramay, sanoat mahsulotlari va mashina uskunalari eksporti mos ravishda 5,6 % va 7 % ga kamaydi.
Tashqi savdoning geografiyasi
O‘zbekiston 162 davlat bilan savdo aloqalarini amalga oshirdi. Eng yirik savdo hamkorlari quyidagilar bo‘ldi:
- Xitoy Xalq Respublikasi – 19,2 %;
- Rossiya Federatsiyasi – 14,9 %;
- Qozog‘iston – 6,1 %;
- Turkiya – 3,9 %;
- Afg‘oniston – 2,5 %.
Asosiy savdo hamkorlari dinamikasi (mln AQSh dollari):
|
№ |
Davlat |
2023 |
2024 |
2025 |
|
1 |
Xitoy |
1 330,1 |
2 131,4 |
2 081,0 |
|
2 |
Rossiya |
1 463,8 |
1 765,9 |
1 619,5 |
|
3 |
Qozog‘iston |
700,2 |
581,0 |
659,9 |
|
4 |
Turkiya |
555,0 |
436,3 |
418,0 |
|
5 |
Afg‘oniston |
111,6 |
131,2 |
276,2 |
|
6 |
Janubiy Koreya |
308,0 |
368,9 |
260,5 |
|
7 |
Germaniya |
573,4 |
174,7 |
256,4 |
|
8 |
Hindiston |
95,3 |
135,7 |
195,3 |
|
9 |
Fransiya |
151,7 |
193,4 |
184,1 |
|
10 |
Qirg‘iziston |
168,3 |
96,2 |
163,0 |
|
11 |
BAA |
76,1 |
95,1 |
160,1 |
|
12 |
AQSh |
68,1 |
115,7 |
142,8 |
|
13 |
Belarus |
92,6 |
90,5 |
112,5 |
|
14 |
Turkmaniston |
59,8 |
143,5 |
110,0 |
|
15 |
Tojikiston |
86,3 |
118,5 |
85,9 |
|
16 |
Pokiston |
55,4 |
83,6 |
82,6 |
|
17 |
Litva |
160,7 |
111,9 |
75,0 |
|
18 |
Italiya |
69,9 |
80,5 |
68,1 |
|
19 |
Eron |
81,2 |
77,1 |
66,1 |
|
20 |
Braziliya |
121,7 |
44,3 |
65,6 |
Tarmoq kesimida: meva-sabzavot va to‘qimachilik
- Meva-sabzavot mahsulotlari eksporti – 192,9 ming tonna yoki 175,1 mln dollar (o‘sish 16,7 %). Asosiy toifalar: loviya, qurutilgan uzum, olxo‘ri va yangi mevalar.
- To‘qimachilik mahsulotlari eksporti – 403,7 mln dollar (–22,4 %). Tuzilmasida tayyor mahsulotlar (45 %) va ip-kalava (35 %) ustunlik qiladi.
Import: energiya mahsulotlari xaridining kamayishi
2025-yil yanvar–fevral oylarida import hajmi 6,2 milliard dollarni tashkil etib, o‘tgan yilga nisbatan 0,6 % ga kamaydi. Bu asosan mineral yoqilg‘i xaridining 20,4 % ga kamaygani bilan izohlanadi. Shu bilan birga quyidagi yo‘nalishlarda o‘sish kuzatildi:
- Oziq-ovqat mahsulotlari – +20,9 %;
- Yog‘ va moy mahsulotlari – +56,7 %;
- Kimyo mahsulotlari – +6,6 %.
Xizmatlar importi 660,8 mln dollarni tashkil etib, 45,4 % ga oshdi. Asosiy qismlar:
- Turistik safarlar (sayohatlar) – 60,3 %;
- Transport xizmatlari – 19,5 %;
- AXT va axborot xizmatlari – 8,5 %.
Asosiy import hamkorlari:
- Xitoy – 28,7 %;
- Rossiya – 17,3 %;
- Qozog‘iston – 7,6 %;
- Janubiy Koreya – 4,1 %;
- Germaniya va Turkiya – har biri 3,8 %;
- Hindiston – 2,8 %.
Tashqi savdo balans
2025-yilning dastlabki ikki oyi yakunlariga ko‘ra, tashqi savdo balansining saldosi –1,56 milliard dollarni tashkil etdi, bu 2023-yil (–2,59 mlrd) va 2024-yil (–2,6 mlrd) davrlariga nisbatan yaxshilangan natijadir.
Manba: O‘zbekiston Respublikasi Milliy statistika qo‘mitasi