Osiyo taraqqiyot banki (OTB) O‘zbekiston iqtisodiyoti 5,5 foizga o‘sishini bashorat qilmoqda.
Osiyo taraqqiyot banki hisobotiga ko’ra, Osiyo-tinch okeani mintaqasida iqtisodiy o’sish barqaror bo’lishi kutilmoqda, ammo xavflar ham ortib bormoqda.
2023-yil sentabr oyida e’lon qilingan «Osiyo taraqqiyot sharhi» (ADO) hisobotiga ko’ra, bu yil mintaqaning rivojlanayotgan iqtisodiyoti 4,7 foizga o’sishi kutilmoqda, bu avvalgi 4,8 foiz prognozga nisbatan kichik pasayish. Kelgusi yil uchun o’sish prognozi 4,8% da saqlanib qoldi.
Joriy yilning birinchi yarmida mintaqada iqtisodiy o’sish optimistik bo’ldi, bunga sog’lom ichki talab va Xitoy Xalq Respublikasida (XXR) cheklovlarning olib tashlanishi yordam berdi, garchi zaif global istiqbollar eksport talabining pasayishiga olib kelgan bo’lsa ham. Turizmni tiklash, barqaror xizmat ko’rsatish sohasi, mintaqaga sog’lom pul o’tkazmalari va moliyaviy sharoitlarni yaxshilash iqtisodiy faollikni saqlashga yordam beradi va o’tgan yili erishilgan eng yuqori cho’qqidan keyin aksariyat mamlakatlarda inflyatsiya pasaymoqda.
Biroq, XXR ko’chmas mulk sektoridagi zaiflashuv mintaqaviy istiqbollarga salbiy ta’sir ko’rsatmoqda. Yuqori global foiz stavkalari moliyaviy beqarorlik xavfini oshirdi. Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi, eksport cheklovlari va El-Nino keltirib chiqaradigan qurg’oqchilik va suv toshqini xavfi ortishi sababli vaqti-vaqti bilan etkazib berishdagi uzilishlar oziq-ovqat narxining oshishiga va oziq-ovqat xavfsizligiga xavf tug’dirishi mumkin.
«Rivojlanayotgan Osiyo mamlakatlari faol o’sishda davom etmoqda va inflyatsiya bosimi pasaymoqda», dedi OTB bosh iqtisodchisi Albert Park. «Mintaqadagi ba’zi Markaziy banklar iqtisodiy o’sishni rag’batlantirishga yordam beradigan foiz stavkalarini pasaytira boshladilar. Shunga qaramay, hukumatlar mintaqa duch keladigan ko’plab xavf-xatarlardan ehtiyot bo’lishlari kerak. Xitoyda ko’chmas mulk bozorining zaifligi muammo bo’lib qolmoqda. Iqlim o’zgarishi va El-Ninyo ta’siridan kelib chiqadigan ekstremal ob-havo hodisalari bizga iqtisodiyot barqarorlikni oshirish va aholining eng zaif qatlamlarini himoya qilish uchun birgalikda harakat qilishi kerakligini eslatadi.»
Osiyo-tinch okeani mintaqasidagi rivojlanayotgan mamlakatlarda inflyatsiya bu yil 3,6% ni tashkil qilishi kutilmoqda, bu avvalgi 4,2% prognozga nisbatan. Bu, asosan, Xitoyda inflyatsiyaning pastligi, shuningdek, oziq-ovqat va energiya narxlarining barqarorlashishi bilan bog’liq. Kelgusi yil uchun inflyatsiya prognozi 3,5% ni tashkil qiladi.
Rivojlanayotgan Osiyoning subregionlari orasida eksport talabining pasayishi tufayli bu yil Janubi-Sharqiy Osiyoning o’sish prognozi oldingi 4,7% prognozga nisbatan 4,6% gacha kamaydi. Janubiy Osiyo prognozi ham 0,1 foiz punktga kamaydi, 5,4% gacha, garchi u kuchli investitsiyalar va iste’mol tufayli eng tez rivojlanayotgan subregion bo’lib qolmoqda. Sharqiy Osiyo prognozi 4,6% dan 4,4% gacha kamaydi, XXRda bu yil iqtisodiy o’sish 4,9% ni tashkil qilishi kutilmoqda, bu aprel oyida prognoz qilingan 5% dan past. Kavkaz va Markaziy Osiyo hamda tinch okeani mintaqasi uchun o’sish prognozlari yaxshilandi.
OTB oʻta qashshoqlikka barham berish bo’yicha o’z ishini davom ettirar ekan, gullab-yashnayotgan, integratsiyalashgan, bardoshli va barqaror Osiyo-tinch okeani mintaqasiga erishish maqsadiga sodiqdir. OTB 1966 yilda tashkil etilgan. Uning aktsiyadorlari 68 mamlakat bo’lib, ulardan 49 tasi mintaqada joylashgan.
Manba: Osiyo taraqqiyot banki